Synod: co to i po co?

Co to takiego synod? W obecnym kształcie organizacji życia Kościoła synod diecezji to najważniejsze ciało doradcze biskupa. Teoretycznie mogłoby się składać nawet ze wszystkich członków diecezji, ale mielibyśmy problem z salą do obrad...

W ostatniej fazie, kiedy odbywają się posiedzenia plenarne synodu, uczestniczą określeni przez prawo, wybrani delegaci. Jednak w fazie przygotowawczej chodzi o jak najszersze uczestnictwo. O jego formach piszemy wstępnie tutaj. Ale synod robiony ma być przez nas - chrześcijan archidiecezji katowickiej (niekatolików prosimy o modlitwę!).

Innymi słowy: biskup zwołuje synod diecezji zwłaszcza wtedy, gdy chce się poradzić Kościoła, któremu przewodniczy, posłuchać Ducha, który przez wspólnotę przemawia.

I tak zaczęliśmy odpowiedź na pytanie najważniejsze: Po co?

Synod ma pomóc najpierw w przyjrzeniu się temu, w jakim punkcie - jako Kościół lokalny - jesteśmy: jaka jest nasza wierność Ewangelii, jakie stoją przed nami wyzwania, z czym sobie radzimy nieźle, z czym kiepsko, jakie środki mamy do dyspozycji, jak sprawdzają się struktury itd. Albo inaczej - jaka jest jakość życia chrześcijańskiego w naszych parafiach, jak ewangelizujemy itd... Chodzi o sprowokowanie rozmowy na ten temat - od poziomu wspólnot w parafiach, przez parafie, dekanaty, po diecezję.

Jeśli uda nam się ten "rachunek sumienia" połączony z inwentaryzacją, będzie można przejść do kolejnego pytania: co robić w najbliższej i nieco dłuższej perspektywie? Jak organizować życie wspólnot tak, by stawały się coraz bardziej tym, czym są: Kościołem, znakiem i narzędziem pojednania ludzi z Bogiem i między sobą. Synod zatem powinien nas doprowadzić do skonstruowania planu na przyszłość.

Jednak być może istotniejsze od tego, co uda nam się ostatecznie ustalić, może być - jeśli się uda - doświadczenie współodpowiedzialności za Kościół, którym jesteśmy. Doświadczenie, że we wspólnocie towarzyszy nam nadal żywa obecność Chrystusa, który w Duchu Świętym prowadzi nas do Ojca... Łatwe to nie będzie - ale nie można nie spróbować!

Cele II Synodu Archidiecezji Katowickiej określa dekret zwołujący synod:
"Celem Synodu ma być wsłuchiwanie się w to, co „Duch mówi Kościołowi” katowickiemu. Odpowiedzią tegoż zebrania Kościoła lokalnego na wezwanie Ducha Świętego niech będzie podjęcie aktywnego współuczestnictwa w Bożym dziele zbawienia. Ma się to dokonać poprzez refleksję nad obecną sytuacją Archidiecezji, a zwłaszcza nad jej duszpasterstwem oraz opracowanie – wobec wyzwań współczesności – wizji przyszłości tegoż duszpasterstwa w świetle soborowej eklezjologii komunii. Istotnym celem Synodu niech będzie formowanie świadomości i pobudzanie różnych form współodpowiedzialności za Kościół lokalny – tak we wspólnotach, jak i u poszczególnych wiernych. Szczególnie też owa wizja przyszłości dotyczyć ma aktualizacji prawa partykularnego wedle wymogów prawa powszechnego Kościoła, ze szczególnym uwzględnieniem postulatów II Polskiego Synodu Plenarnego oraz troski o poprawność w zakresie doktryny i obyczajów. Tak formułowane cele Synodu mają sprawić, by stał się on narzędziem odnowy tak gorliwości pastoralnej, jak i dyscypliny prawnej Kościoła lokalnego".